بیماری سفیدک سطحی رز و نحوه درمان
عامل بيماري سفيدك سطحي رز قارچ Sphaerotheca panosa var. rosaeمي باشد.
بیماری
قارچی سفیدک سطحی رز با نام های سفیدک حقیقی و یا سفیدک نمدی رز نیز شناخته
می شود .در تمام مناطق کشور انتشار دارد .میزبان این قارچ انواع رز می
باشد. بیماری در بهار آشکار شده و در تمام دوره رویش گیاه به رشد خود ادامه
می دهد ،مخصوصا در زمان به گل نشستن بوته ها رز ،بیماری شاخه های جوان
،برگ ،غنچه ،کاسبرگ ها و گلبرگ ها را مورد حمله قرار داده و پوشش آردی شکل
روی قسمت عای مبتلا ظاهر می گردد.
علائم بیماری » برگ های مبتلا نا
صاف ،چین دار و رنگ برک مخصوصا در محل ابتلا تغییر می یابد و سبز طبیعی
خود را از دست داده و به رنگ قرمز و سر انجام قهوه ای می گراید.غنچه گل قبل
از شکفتن و یا پس از باز شدن ممکن است مورد حمله قرار گیرد و در حالت اول
جام گل از پوشش سفید قارچی که به خصوص در قاعده کاسبرگ ها و روی پایه گل
بیشتر نمایان می باشد ،پوشیده می شود .
در بیشتر موارد غنچه گل یا
باز نمی شود و یا پس از شکفتن می ریزد .گلی که در حال باز شدن باشد و یا
کاملا باز شده باشد ،اگر مورد حمله سفیدک قرار گیرد ،گلبرگ هایش واجد لکه
های بنفش یا قهوه ای پر رنگ می شود.گل نا منظم می گردد و بخشی از از گلبرگ
ها گسترده نمی شوند .در بعضی از واریته های رز در زیر غنچه پوشش متراکم
نمدی مانندی از قارچ تشکیل می شود .
زیست شناسی
در رزهاي خارج از گلخانه قارچ سفيدك پودري رز ظاهراً بيشتر بصورت ريسه در جوانه ها زمستان گذراني ماي ك اد. در رزهاي گلخانه اي دوام عامل بيماري تقريباً هميشن به صورت ريسه و كنيدي است. آسكوسپورها يا كنيدي ها بن وسيله باد به بافت هاي سبز و جوان حمل می شاوند و در صورتي كه رسوبات نسبی و حرارت به قدر كافي بالا باشد اسپورها با ايجاد لوله تندش جوانه مي زند. لوله تندش به سارعت توليد هياف كوتاه و ظريفي مي كند كه مستقيماً در داخل كوتيكول و ديواره سلولهاي اپيدرم مي گردند. هيف هاي رخنه كننده بعد از رخنه به داخ حفره سلول وسعت يافته و تشكيل مكينه اي كروي مي دهند و بدان وسيله قارچ مواد غاذايي خود را دريافت مي کند.
این بیماری بیشتر در
اوایل بهار و اوایل پاییز دیده می شود که علت آن گرم بودن روز و پایین آمدن
دما در هنگام شب و در نتیجه اختلاف دما و به دنبال این اختلاف دما، اختلاف
رطوبت می باشد.قارچ در محدوده دمایی 16-19 درجه سانتی گراد و محدوده
رطوبتی95%-99% شروع به جوانه زدن می نماید و شرایط ایده آل برای گسترش این
قارچ دمای 20- 25درجه سانتی گراد و رطوبت80-90% می باشد. برای جدا شدن هاگ
ها و پراکنش دمای25-30 درجه سانتی گراد و رطوبت 40-70% به همراه توده جریان
هوای خشک در ماه های بهار و پاییز نیاز است که البته در گلخانه ها این کار
توسط تهویه های جانبی صورت می گیرد. به طورکلی، رطوبت بالا، دمای کم و نور
کم عوامل موثر در شیوع این بیماری محسوب می شوند.
در رابطه با
پیشگیری و مبارزه با سفیدک سطحی ،مصرف بیش از حد کود های ازته و کمبود
کودهای پتاسه در گیاه حساسیت آن را در برابر بیماری افزایش می دهد واستعمال
خاکستر به عنوان منبع پتاسیم دار در خاک و یا مصرف کود های پتاسیم برای
جلوگیری از بروز بیماری توصیه می گردد.در شرایط آب و هوایی نا مساعد که
امکان فعالیت بیماری محدود می باشد ،مبارزه شیمیایی ضرورت پیدا نمی کند.
باید
توجه داشت که زمان، مقدار کاربرد سم، نوع سم و سمپاشی کردن در کنترل این
بیماری بسیار مهم است. برای مثال بهتر است در هنگام عصر سمپاشی صورت گیرد و
يا اینکه استفاده از سم سولفور بسیار موثر است، اما حالت خشکی یا زبری بیش
از حد را به برگ می دهد. استفاده از سم دینوکاپ علاوه بر اینکه روی سفیدک
موثر است برای کنترل کنه هم کاربرد دارد. البته در این روش برگ سوزی در
شاخه های جوان که قرمز رنگ هستند دیده می شود. همچنین برخی سموم را می توان
با هم مخلوط کرده و مورد استفاده قرار داد.
استفاده از واریته
های قوی و مقاوم ،جلوگیری از افزایش رطوبت در شب ، کاشت واریته های مقاوم
نزدیک تهویه های جانبی و اطراف آن ،استفاده از قارچ کش بیولوژیک به نام
AQ10 ،استفاده از موادی از گروه استروبین ها، از جمله کرزوکسیم متیل (تاثیر
بسزایی دارند) ،استفاده از سیلیسیوم به صورت سلیکات پتاسیم در محلول غذایی
که باعث مقاومت گیاه در برابر قارچ می شود، درکنترل بیماری موثر است .