تاريخ : ۱۴۰۲/۷/۲۰
 آموزش تکثیر و ازدیاد گیاهان با 8 روش مختلف
 
تکثیرو ازدیاد گیاهان به دو طریق انجام می شود. یکی جنسی و دیگری از طریق غیر جنسی
اگر انتخاب شما تکثیرو ازدیاد گیاهان به صورت جنسی است باید توجه داشته باشید این روش از طریق کشت دانه صورت می گیرد.
دانه در محلی به نام خزانه کشت می شود و پس از آنکه به حد کافی رشد کرد آن را در محل اصلی کشت می نمایند. در بسیاری موارد دانه را درمحل اصلی می کارند ولی ممکن است گیاه بدست آمده با گیاه مادر متفاوت باشد.
در صورتی که دانه از یک گیاه منفرد باشد ممکن است به قدر کافی قوی نباشد به همین منظورپرورش دهندگان از لقاح مصنوعی استفاده میکنند.
مدتی را که دانه قدرت روئیدن خود را حفظ می کند توان رویش می نامند.
اگر دانه ای را درمحل خشک دور از تابش نور آفتاب و دردمای 15تا25 درجه سانتی گراد نگهداری نمایید توان رویش افزایش خواهد یافت.
بذر را بهتر است در شیشه های دربسته و پیازگل را در کیسه پارچه ای باخاک کاملاً خشک و نرم بپوشانید.
 
 
طریقه کشت دانه به روش جنسی :
 
برای این منظور از جعبه کشت استفاده کنید و یا درباغچه محل آفتاب گیر را انتخاب و آنرا به دوقسمت تقسیم کنید.
در قسمت اول یک جعبه چوبی یا فلزی که شاسی نامیده می شود قراربدید و خاک آنرا خالی کنید و با یک سوم کمپوست، یک سوم شن ، یک سوم خاک قوی نرم به اضافه کود حیوانی سرند شده پرکنید و سطح خاک را کاملاً ماله بزنید تا صاف شود.
اگر بذر شما درشت است به صورت ردیفی روی خاک قراردهید و سپس با ماله یا سرانگشت آنها را کاملاً درخاک فرو ببرید سپس با یک دوم خاک برگ (کمپوست) و یک دوم ماسه نرم بپوشانید(به اندازه 2-3 برابر قطر بذر) و با سمپاش به آن آب بدهید و یا اینکه با گونی روی آنرا پوشانده و به آهستگی آن را آبیاری نمایید.
پس از کشت جعبه را با قطعاتی از شیشه بپوشانید تا رطوبت و گرمای محیط حفظ شود و رشد بذرها سریعتر صورت گیرد.
قسمت دوم را مثل قسمت اول آماده کنید و وقتی که خطر سرما از بین رفت (اواسط فروردین به بعد) بذر را در هوای آزاد بکارید. اگر گلخانه دارید می توان آن را در گلخانه قرار بدین و اگر سطح جعبه از شیشه پوشیده شود رشد سریعتر صورت خواهد گرفت.
بعد ازاینکه نشاء چهار برگی شد آن را به آرامی از خاک خارج کرده و به فاصله زیادتر درجعبه دیگری که به همین منظور تهیه شده کشت نمایید، پس از آن نشاء را در گلدان های لیوانی یا پیازی کشت کنید پس از 15 روز تا یک ماه این گل ها آماده برای کشت در زمین اصلی است.
توجه کنید مورچه به دانه های گیاه صدمه میزند. بنابراین باید با خاک بپوشانید و رطوبت زیادی هم باعث صدمه رسیدن به گیاه می گردد.
خشکی و گرمی باعث خشکی سطح جعبه نشاء می شود. اگر آبیاری زیاد شود ساقه در اثر تماس با خاک دچار گندیدگی می شود.
در ادامه این مقاله به تکثیر و ازدیاد گیاهان به روش غیر جنسی می پردازیم پس اگر علاقه دارید گیاهان آپارتمانی خود را در منزل به آسانی تکثیر کنید با ما همراه باشد.
 
طریقه تکثیرغیرجنسی :
 
در این روش برای ازدیاد گیاهان از سایر اندام های گیاه که در تولید دخالت دارند استفاده می شود .
این روش ها عبارتند از :
1.قلمه زن که شامل قلمه ریشه، ساقه و برگ می باشد.
2.استفاده از ساقه خزنده.
3.استفاده از پیاز، تکمه و غیره.
4.تقسیم ریشه.
5.استفاده از پاجوش.
6.دست خواباندن قلمه هوائی.
7.پیوند.
 
1-قلمه زدن
الف) قلمه ساقه : این طریقه بهترین و معمولترین شیوه قلمه زدن است . برای اینکار قسمتی از ساقه جوان را انتخاب می کنید. برگهای اضافی آن را قطع کنید و برگ های انتهایی را باقی بگذارید و آنرا در مخلوطی از 50 درصد خاک برگ و 50 درصد ماسه کشت کنید وآبیاری نمایید.
در محل تماس با خاک ریشه های نابجا پیدا می شود بعداً از این قلمه ریشه دار، گیاه جدیدی حاصل می شود. محل قطع قلمه در زیر گره است. قلمه را با قیچی یا کارد خیلی تیز جدا کنید و بهتر است قبل از زدن درخاک آن را در هورمون رشد فروبرید.
نباید اطراف قلمه خشک شود اگرهم رطوبت زیاد باشد می پوسد.
اگر با پلاستیک گلدان را بپوشانید بهتراست و برای قلمه های زینتی 10تا 20 سانتی متر کافی است .قلمه های نرم مثل شمعدانی 2/1باید درخاک باشد. 
ساقه برخی از گیاهان مثل خرزهره را می توان در داخل آب قرار داد تا ریشه کند و سپس آنرا خشک کرده در خاک مخصوص گلدان قرارداد.
ب) قلمه ریشه، برخی از گیاهان را می توان از طریق قلمه ریشه تکثیر نمود. 
برای اینکار ریشه را به چند قطعه مساوی تقسیم و درخاکی که برای این منظور تهیه شده به عمق ده سانتی متر کشت کنید.
ج) قلمه برگ، در این صورت برگ را به قسمتهای مساوی تقسیم کرده و یا برگ را بدون بریدن در روی خاک قرار دهید. در این صورت رگبرگ های اصلی را قطع و با میخ دوپا برگ را در روی خاک ثابت کنید. البته رطوبت گیاه باید تامین گردد. 
 
 
2-استفاده از ساقه خزنده، این روش برای تکثیر نعناع و توت فرنگی بکار می رود. اگر قسمتی از ساقه خزنده که دارای ریشه است را درجای دیگر کشت نمایید گیاه جدیدی به وجود خواهد آمد.
3-استفاده از پیاز و غده ، برخی از گیاهان دارای پیاز یا سوخ می باشند. پیاز،مثل گلایل یک تکمه(corn) که درواقع یک ساقه زیرزمینی است یا مثل پیاز گل سوسن مجموعه ای از برگ های زیرزمینی است که در اطراف یک جوانه گرد آمده اند.
 
این گیاهان هرساله در کنار پیازاصلی ، پیازهای دیگری تولید می کنند که هریک از این پیازها، گل جدیدی به وجود می آورند. بعضی اوقات پیازها در سال اول کوچک هستند و به اصطلاح بچه پیاز نامیده می شوند.
این بچه پیازها را باید جدا کرد و درخاک مرغوب کشت نمود. در سال اول این بچه پیازها یا اصلاً گل نمی دهند یا گل های کوچکی می دهند. اما از سال دوم به بعد رشد نموده و گل می دهند.
پس از چند سال کشت پی در پی، پیازمادرپیرمی شود و دوباره تحلیل رفته و قادر به ایجاد گل درشت نخواهد بود که باید دور ریخت اما درکنار آن بچه پیازهایی برای سال بعد بوجود آمده است.
4.تقسیم ریشه ، این شیوه ازروشهای آسان علمی و رایج برای ازدیاد گیاهان است.
بهتر است این عمل در فصل پاییز و یا اوایل بهار صورت گیرد تا ریشه پس از جابجا شدن فرصت کافی برای رشد و ایجاد ساقه داشته باشد. 
5.استفاده از پاجوش ، از نزدیکی یقه در بعضی گیاهان ساقه های زیادی می رویند. اگر این ساقه ها را که دارای ریشه هستند با اره جدا کنید گیاه جدیدی به وجود می آید.
6.دست خواباندن قلمه هوایی ، در صورتیکه ساقه نازک گیاهی مانند یاس را درشیاری که در زمین حفرکرده اید بخوابانید و روی آن را با خاک بپوشانید این ساقه در محل تماس با خاک ایجاد ریشه نابجا خواهد کرد بعداً می توان آن را جدا نمود و مانند یاس برای تکثیر به کاربرد.
ممکن است گلدانی را به درخت اصلی آویزان و پس از ریشه دادن آن را از پایه اصلی قطع کنند (قلمه هوائی) و یا در ساقه بعضی گیاهان مانند فیکوس خراش ایجاد کرده و باخزه و یک پلاستیک مرطوب پوشاند. ساقه در داخل خزه ریشه ایجاد می کند.
7.پیوند زدن : اغلب گیاهان وحشی دارای ریشه و ساقه زیاد ولی دارای گل های کم پرو یا ریز می باشند ولی اگر گل رز را روی نسترن وحشی پیوند زنید گل های درشت و خوشبویی خواهید داشت یا اگر زرد آلو و گوجه را روی گوجه وحشی پیوند زنید علاوه بر آنکه میوه فراوان و خوب خواهید داشت، دوام این درخت از درخت مشابه که روی پایه وحشی پیوند نشده بیشتر است.
امیدواریم مقاله آموزش تکثیر و ازدیاد گیاهان با 8 روش مختلف مورد توجه و پسندتان قرار گرفته باشد.
پیشاپیش از حمایت شما سپاسگزاریم.
این مطلب توسط تیم تحقیقاتی و علمی آوان تهیه شده است. استفاده از مطالب برای نشر علم و آگاهی با ذکر منبع و درج لینک بلامانع است.
 
تمامی حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به شرکت آوان مشرق زمین ،عرضه کننده کلیه نهاده های کشاورزی می باشد.
خبرنامه