بیماری های مهم گوجه فرنگی و کنترل آنها

1. شانکر ساقه آلترناریایی

عامل بیماری: قارچ آلترناریا آلترناتا

علائم بیماری: نشانه های بیماری بر روی برگ، دمبرگ، ساقه و میوه بروز می کند. بر روی ساقه زخمهای قهوه ای رنگ به شکل دوایر متحدالمرکز به وجود می آید که این زخمها به تدریج بزرگ شده و در نهایت می تواند موجبات مرگ گیاه را فراهم آورد. در حد فاصل بالا و پایین زخم و در قسمت زیرین آن پوسیدگی خشک قهوه ای رنگی که به سمت مغز ساقه گسترش یافته ایجاد می شود. زمان ابتلای میوه و به وجود آمدن علائم بر روی آن هنگامی است که میوه ها هنوز سبز و نارس هستند. اگرچه علائم یاد شده هم بر روی میوه نارس و هم بر روی میوه رسیده قابل رویت می باشند. علائم بر روی میوه به شکل نقاط کوچک خاکستری رنگی است که در نهایت بزرگ، تیره و فرورفته می شوند. سموم تولید شده توسط قارچ در پیکر گیاه به سمت اندامهای بالایی حرکت کرده و در بین رگبرگها ایجاد لکه های بافت مرده می نماید. همراه با پیشرفت نشانه ها حاشیه برگها پیچیده شده و در نهایت مرگ گیاه را در پی خواهد داشت.

عوامل و شرایط توسعه بیماری: رطوبت نسبی بالا، بارندگی و یا شبنم باعث توسعه این بیماری خواهد شد. در ارقام قیم دار گوجه فرنگی که معمولا هرس می شوند، زخم ایجاد شده در اثر هرس راهی برای ورود قارچ به پیکر گیاه است، اگرچه بدون ایجاد زخم نیز سرایت بیماری به گیاه سالم میتواند صورت گیرد. قارچ عامل بیماری می تواند در خاک و بقایای گیاهی از فصلی تا فصل دیگر زنده باقی بماند و به راحتی توسط باد منتقل شود.

کنترل بیماری: اســتفاده از روشهــاي شیمیایی برای كنتــرل بيماري بی اثر بوده و قـارچكشها تـاثيري در کنترل آن ندارند. استفاده از ارقام مقاوم، رعایت تناوب و از بین بردن بقایای گیاهی در پیشگیری از ابتلا به بیماری موثر است.
 

2. مرگ گیاهچه عامل بیماری: قارچهای خاکزی از جنس پیتیوم، رایزوکتنیا و ...

علائم بیماری: پوسیدگی بذر و یا جوانه تولید شده قبل از خروج از خاک که به مرگ گیاهچه قبل از سبز معروف است و یا مرگ گیاهچه حاصله پس از خروج از خاک و سبز شدن که در نتیجه آن بخش هوایی گیاهچه درست از محل طوقه خمیده شده و بر روی زمین سقوط می کند. اغلب بافت ساقه در محل طوقه نرم و لهیده شده و در نهایت باعث سقوط گیاهچه می شود.

عوامل و شرایط توسعه بیماری: آبیاری بیش از اندازه، تراکم بالای بوته در واحد سطح، تهویه ضعیف و سرما، رطوبت و هوای ابری شرایط مناسب توسعه بیماری را فراهم می نمایند. این بیماری در شرایط آب و هوای گرم و مرطوب نیز می تواند ایجاد گردد. گیاهچه ها معمولا تا دو هفته پس از سبز شدن به این بیماری حساس هستند.

کنترل بیماری: ضدعفونی بذر قبل از کشت و حذف گیاهان آلوده