هیومیک اسید بهترین منبع غذایی گیاه
بهترین منبع اسید هیومیک چیست؟
بهترین منبع غذایی گیاه، اسیدهای هیومیک لایه های رسوبی زغال سنگ قهوه ای نرم هستند که به آنها لئوناردیت می گویند. اسیدهای هیومیک در غلظت بالایی در این لایه ها یافت می شوند.
مواد هیومیک (HS) ترکیبات آلی مقاوم رنگی هستند که به طور طبیعی در طی تجزیه طولانی مدت و تبدیل بقایای زیست توده تشکیل می شوند.
اسیدهای هیومیک معمولاً به عنوان کود در نظر گرفته نمی شوند. در حالی که مواد مغذی خاصی را برای گیاهان فراهم می کنند، اسیدهای هیومیک (و فولویک) در دسترس بودن و جذب آن مواد مغذی را افزایش می دهند و محیط رشد کلی را بهبود می بخشند.
اسید هیومیک خاک های اسیدی و قلیایی را خنثی می کند. مقدار pH خاک را تنظیم می کند و توانایی بافری آنها را افزایش می دهد. و خواص تبادل کاتیونی بسیار بالایی دارد.
مواد آلی عامل اصلی بارورسازی خاک می باشند. براساس آزمایشات صورت گرفته ، میزان ایده آل ماده آلی خاک های کشاورزی حدود 4تا6درصد است که درسرزمین های خشک و کویری همچون ایران ، این میزان بسیار کم می باشد.
نکته حائز اهمیت اینجاست که مواد هوموسی 80 درصد ماده آلی خاک را تشکیل میدهند لذا توانایی قابل توجه کودهای هیومیکی در ارتقاء سریع سطح بارور سازی خاک کاملا قابل تشخیص است.
هنگامی که گیاهان و حیوانات می میرند، مولکول های آنها در خاک برای تغذیه سایر موجودات استفاده می شود. باکتری ها، قارچ ها، تک یاخته ها، کرم های خاکی و حتی حشرات مواد تازه را مصرف می کنند. پس از مدت زمان طولانی، زمانی که مواد پوسیده خورده شده و طی چندین چرخه تغییر شکل داده اند، آنچه باقی می ماند ماده ای محکم است که در برابر تجزیه بیشتر مقاومت می کند، به این ماده محکم هوموس گویند و فرآیند "Humification" نامیده می شود. هوموس یک اصطلاح کلی است که به ترکیبات بسیار پیچیده و پایداری اطلاق می شود که در برابر تجزیه مقاومت بیشتری دارند.
واژه هوموس بکار رفته برای باقیمانده گیاهی موجود درخاک، نخستین بار توسط wallerius درسال 1761 به کار رفت . مواد هیومیکی نام خود را از هوموس دریافت کرده اند و از آنجاییکه دارای ph اسیدی پایین (3/8تا5)می باشند پیشوند اسید را به خود اختصاص داده اند . مواد هیومیکی شامل سه دسته اسید هیومیک ( ( Humic Acid ، اسید فولیک (( Fulvic Acid و هیومین ( Humin ) می باشند. (اسید هیومیک دارای رنگ قهوه ای تیره می باشد.) اسیدهای هیومیک و فولویک برای محیط های خاک سالم، به ویژه به دلیل کمک آنها به ساختار خاک و انتقال مواد مغذی بین خاک و گیاهان، ارزشمند هستند.
بهترین منبع غذایی گیاه اسید هیومیک است که مهمترین فواید آن می توان به افزایش جذب عناصر در خاک، کاهش مواد سمی خاک ،افزایش ظرفیت نگهداری آب درخاک، بهبود کلی ساختار خاک و افزایش رشد میکرو ارگانیسم های خاک اشاره نمود . اسید هیومیک در محیط خاک دارای بارمنفی بوده و باجذب کاتیون های با بارمثبت به بهبود جذب این عناصر کمک می کندو لذا ظرفیت تبادل کاتیونی یکی از ویژگی های شاخص هیومیک اسید می باشد. در حضور اسید هیومیک عناصر متصل شده به کلوئیدهای خاک آزاد شده و به راحتی در اختیار گیاه قرار می گیرند . مواد محرک رشد موجود در این کود به بهبود رشد گیاه کمک کرده و موجب افزایش مقاومت گیاه به شرایط نامساعد می گردد.
تاثیرات شگفت انگیز مواد هیومیکی در کشاورزی :
تاثیرات شگفت انگیز مواد هیومیکی در کشاورزی :
بهبود خواص فیزیکی خاک
بهبود خواص شیمیایی خاک
بهبود خواص بیولوژیکی گیاه و خاک
تقلیل هزینه در کشاورزی
سازگاری با محیط زیست
اختلاط پذیری مواد هیومیکی
بررسی تاثیرات مواد هیومیکی در کشاورزی :
افزایش دانه بندی و تهویه خاک:
خاک بارور کشاورزی از چهار بخش تشکیل شده است که حدود 45 درصد آن را مواد معدنی ،25درصد رطوبت ، 25 درصد هوا ، و 5 درصد باقیمانده را مواد آلی تشکیل می دهند.
تمام مواد غذایی گیاه از رس و مواد آلی تامین می شود.
درصورت کمبود مواد آلی خاک ( که شامل قریب به اتفاق مناطق کشاورزی ایران می باشد.) ذرات رس به هم می چسبند و از نفوذ پذیری خاک به شدت کاسته می شود و فضای کافی برای آب و هوا باقی نمی ماند .
مواد هیومیکی که 80 درصد مواد آلی خاک را تشکیل می دهند با انتقال بار منفی خود به ذرات رس باعث می شود که آنها همدیگر را بیشتر دفع نموده و از چسبندگی آنها کاسته شود . از سوی دیگر پلیمر های اسید هیومیک مشابه یک چسب ارگانیک عمل نموده و ذرات معدنی خاک را به هم می چسبانند در نتیجه تونل هایی جهت نفوذ بیشتر هوا ، آب و ریشه پدید می آورند و درصورت کمبود یا فقدان آن خاک دچار فرسایش می شود.
افزایش نگهداری آب درخاک :
ذرات اسید هیومیک با مواد معدنی خاک پیوند تشکیل داده و شبکه ای تور مانند ایجاد می کنند که در مجموع قادرند حجم نسبتا زیادی از آب را درخود ذخیره نمایند.
افزایش مقاومت گیاه به خشکی:
مواد هیومیکی که بهترین منبع غذایی گیاهانند با اصلاح ساختار فیزیکی و بهبود دانه بندی خاک ، فضای بیشتری را برای نفوذ آب ایجاد می کند . بعلاوه پیوند به وجود آمده بین مولکهای اسید هیومیک و آب مانع از تبخیر آب می گردد. از اینها گذشته مولکولهای اسید فولیک با نفوذ به درون بافت های گیاهی ، با مولکول های آب پیوند تشکیل می دهند و درنهایت موجب کاهش تعریق و تعرق گیاه شده و آب درون گیاه را محفوظ می دارد.
کاهش درجه شوری خاک :
مواد هیومیکی افزوده شده به خاک مانند یک اسفنج عمل کرده و بسیاری از املاح محلول از جمله کلرور سدیم را به خود جذب می نمایدو در صورت لزوم در اختیار گیاه قرار می دهد .
کلات کننده عناصر ریز مغذی :
مواد هیومیکی کلات کننده های قدرتمند عناصر ریز مغذی از قیبل آهن ، روی ، منگنز،مس و... می باشند که ضمن افزایش قابلت جذب آنها ، موجب افزایش دوران دسترسی گیاه به این عناصر ریز مغذی می شوند.
سم زدایی مواد آلاینده خاک :
مواد هیومیکی با توجه به فرمول گسترده خود قابلیت ان را دارند که با فلزات سنگین ترکیبات نامحلولی پدید اورند که به هیچ وجه قابل جذب توسط گیاه و موجودات زنده دیگر نیستند . از طرف دیگر بسیاری از سموم که ترکیبات آلی – معدنی با وزن مولکولی کم هستند با پیوند شدن به شاخه های جانبی مواد هیومیکی غیرفعال شده و بدین جهت از اثرات سوء آنها بر محیط زیست کاسته می شود.
افزایش میزان ازت خاک :
در ساختمان شیمیایی اسید هیومیک ازت به دو فرم نیتروژن و اسید آمینه موجود است . از سوی دیگر باعث افزایش تداوم اثر ازت و جلوگیری ازشستشوی آن درخاک شده که در نهایت کارایی اثر ازت را افزایش می دهد.
آزاد سازی فسفر های تثبیت شده در خاک های قلیایی:
اسید هیومیک با فسفات ها کمپلکس تشکیل داده و بدین سان اثرات بلوکه شدن و تثبیت آنها را درخاک کاهش می دهد و آن را به فرم قابل جذب برای گیاه تبدیل می کند.
- بهبود خصوصیات بیولوژیکی گیاه و خاک:
محرک رشد و توسعه ریشه :
مواد هیومیکی به صورت خارق العاده ای موجب افزایش سطح، قطر، حجم، طول و وزن خشک ریشه می گردد. این مواد با گرم نگه داشتن و حفظ رطوبت خاک ، افزایش نفوذ پذیری جدار سلول ها نسبت به آب و مواد غذایی ، افزایش متابولیسم و فعالیت آنزیمی گیاه با انگیزه افزایش سطح و میزان تنفس ریشه ، افزایش سطح بیومس ریشه را موجب می شوند.
افزایش مقاومت گیاهی در برابر بیماری های گیاهی :
مواد هیومیکی با افزایش فعالیت و جمعیت میکرو ارگانیسم های مفید خاک موجب رها سازی آنتی بیوتیک ها و آلکالوئیدهای دفاعی ، برعلیه عوامل بیماری زا می گردند. از سوی دیگر افزایش ضخامت دیواره سلولی نفوذ عوامل بیماریزا را کاهش می دهد. از منظر دیگر ازدیاد حجم ریشه براثر مصرف مواد هیومیکی سبب بهبود جذب تمام عنصر و بالارفتن مقاومت درونی گیاه در مقابل بیماریها می شود.
افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش سرما :
مواد هیومیکی با راهکار های مختلف موجب افزایش مقاومت گیاه در برابر سرمازدگی می شوند. مواد هیومیکی نخست با افزایش فعالیت میکرو ارگانیسم های خاک سبب گرم شدن خاک اطراف ریشه می شوند.
دومین راهکار این است که به دلیل بالا بودن گرمای ویژه آب،کالری بیشتری درون خاک ذخیره می شود و رطوبت خاک افزایش می یابد. در طول روز آفتاب به سطح زمین می تابدو آن را گرم می کند و در شب هنگام خاک خشک به سرعت گرما را ازدست می دهد اما خاک مرطوب که کالری بیشتری ذخیره کرده است آهسته تر خنک می شود و در نتیجه احتمال سرمازدگی کاهش می یابد .
سومین راهکار ایجاد رنگ تیره خاک است که درنتیجه آن انرژی خورشیدی بیشتری توسط خاک جذب می شود و درنهایت مواد هیومیکی با انتقال اسیدهای آمینه و افزایش متابولیسم درون سلولی با سرمازدگی مقابله می کند.
افزایش مقاومت گیاهی در برابر بیماریها گیاهی :
مواد هیومیکی با افزایش فعالیت و جمعیت میکروارگانیسم های مفید خاک موجب رها سازی آنتی بیوتیک ها و آلکالوئیدهای دفاعی ، برعلیه عوامل بیماریزا می گردند. از سوی دیگر افزایش ضخامت دیواره سلولی نفوذ عوامل بیماریزا را کاهش می دهد . از منظر دیگر ازدیاد حجم ریشه بر اثر مصرف مواد هیومیکی سبب بهبود جذب تمام عناصر و بالار فتن مقاومت درونی گیاه در مقابل بیماریها می شود.
کاربرد میزان کم مواد هیومیکی در مقایسه با سایر منابع تغلیظ نشده آلی موجب کاهش هزینه کارگری شده و از سوی دیگر میزان مصرف سایر کودهای شیمیایی را کاهش می بخشند.
مواد هیومیکی صددرصد آلی و ایمن بوده و برای گیاهان ، حیوانات و انسان کاملا غیر سمی می باشد.
- اختلاط پذیری مواد هیومیکی :
مواد هیومیکی با ترکیبات حاوی کلسیم فراوان مانند نیترات کلسیم و کلرید کلسیم ، ترکیبات حاوی سولفور(گوگرد) ، فراورده هایی با PHاسیدی و روغن های معدنی قابل اختلاط نمی باشند.
امیدواریم مقاله هیومیک اسید بهترین منبع گیاه، مورد توجه و پسندتان قرار گرفته باشد . در صورتی که در این زمینه سوال، نظر و یا تجربه ای دارید
با ما تماس بگیرید. پیشاپیش از حمایت شما سپاسگزاریم.
وبرای اطلاع از
اسید هیومیک های شرکت آوان مشرق زمین ،می توانید
اینجا کلیک کنید.
این مطلب توسط تیم تحقیقاتی و علمی آوان تهیه شده است. استفاده از مطالب برای نشر علم و آگاهی با ذکر منبع و درج لینک مانعی ندارد.
سیستم کاربری